Dzisna, powiat dziśnieński, województwo wileńskie.
"Dnia 17 września do Dzisny wkroczyło NKWD. Wreszcie nasi komuniści mogli się wykazać i nacieszyć. Nie da się ukryć, że byli to głównie Żydzi i paru Białorusinów. Jeden z nich nazywał się Stoma, a prowodyr Żydów chyba Szulman. Nosili oni spisy - zrobione już wcześniej - "trefnych" Polaków. Jednym z nich był mój Ojciec, bo walczył w dwudziestym roku z bolszewikami.
Mieszkaliśmy w alei Józefa Poniatowskiego, naprzeciw szpitala; w środku ulicy, między drzewami stało za metalowym płotkiem popiersie Jóżefa Piłsudskiego. Nasi Żydzi przyszli tu z pochodniami i śpiewając "Międzynarodówkę", rozbijali to popiersie. Przynieśli też ze sobą łomy i siekiery; wrzeszcząc tłukli na drobne kawałki Marszałka. Patrzyłam z okna przerażona, zszokowana. Na razie zostawili nas w spokoju. Natomiast zamknęli wszystkie sklepy i towary trzymali dla swoich towarzyszy zza wschodniej granicy. Ludzie, tzn. Polacy i Białorusini, byli zdani na siebie, na swoje zapasy, ogrody i sąsiadów rybaków i rolników.
Po paru tygodniach nowe władze zapędziły nas do szkoły. Nauczycielka, piękna Żydówka, koleżanka mojej Mamy, absolwentka Uniwersytetu St. Batorego, powiedziała do mnie: "Pierestań goworit etim sobaczim jazykom, waszej Polszi uże nikogda nie budiet"!
relacja Haliny Balcerak o wydarzeniach w Dziśnie.
Dzisna - Pomnik Marszałka Piłsudskiego. W głębi budynek Szpitala Powiatowego.
Foto © Maria Olsiewicz (radzima.org)
Dzisna Szpital , pomnik Marszałka Piłsudskiego. Data wykonania: ok.1936r
Foto © Maryla Mężyk (radzima.org)
"17 września 1939 roku grupka żołnierzy Korpusu Ochrony Pogranicza oraz polskich uczniów miejscowego gimnazjum pod dowództwem nauczyciela geografii por. rez. mgr Zygmunta Giergowicza (później zamordowany w Katyniu) podjęła się obrony miasta. Walki rozpoczęły się około 3 w nocy i trwały do około 7 rano. Po wkroczeniu NKWD miejscowi komuniści wskazywali zasłużonych Polaków do aresztowań. Wieczorem rozbito popiersie Józefa Piłsudskiego." za:
Więcej zdjęć Dzisnej: http://www.radzima.org/pl/zdjecia/39756.html?id_gallery=11675
